بورس ایران و دو قطبی تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال
در بورس ایران کدام یک از روشهای تحلیل سهام مناسبتر است، تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی و فاندامنتال ؟ در واقع این سوال یکی از آن سوالهایی است که تمامی معاملهگران بورس حداقل یک بار هم که شده به آن فکر کردهاند. پاسخ این سوال بسیار مفصل است اما با این حال در این مقاله سعی می¬کنیم به طور مختصر و مفید به این سوال پاسخ دهیم.
تحلیل بنیادی
«تحلیل فاندامنتال» یا «تحلیل بنیادی» (Fundamental Analysis) روشی برای اندازهگیری ارزش ذاتی اوراق بهادار با بررسی عوامل اقتصادی و مالی مرتبط با آن است. تحلیلگران بنیادی هر آنچه را که میتواند بر ارزش سهام تأثیر بگذارد، مطالعه میکنند؛ از عوامل اقتصاد کلان مانند وضعیت اقتصادی و شرایط صنعت گرفته تا عوامل اقتصاد خرد مانند اثربخشی مدیریت شرکت.هدف نهایی تحلیل فاندامنتال، رسیدن به قیمتی است که سرمایهگذار بتواند آن را با قیمت فعلی اوراق بهادار مقایسه کند و مطلع شود که آیا اوراق بهادار کمتر از مقدار منصفانه ارزشگذاری شده یا بیشتر از آن.
تحلیل بنیادی از دادههای عمومی برای ارزیابی ارزش سهام یا هر نوع دیگر از اوراق بهادار استفاده میکند. به عنوان مثال، یک سرمایهگذار میتواند با بررسی عوامل اقتصادی مانند نرخ بهره و وضعیت کلی اقتصاد، تحلیل فاندامنتال را برای تعیین ارزش اوراق قرضه انجام دهد.
تحلیل تکنیکال
و اما «تحلیل تکنیکال» یا «تحلیل تکنیکی» (Technical Analysis) روشی است برای پیش بینی حرکات آینده یک دارایی یا شاخص بر اساس اطلاعات تاریخی آن مثل حجم و قیمت. با استفاده از اطلاعاتی در زمینه روانشناسی بازار (market psychology)، اقتصاد رفتاری (behavioral economics) و تحلیل مقداری (quantitative analysis) تحلیلگران تکنیکال از عملکرد گذشته قیمتها برای پیشبینی رفتار آینده بازار استفاده میکنند.یک تکنیکالیست معتقد است که همه اطلاعات یک سهام یا یک ارز در سابقه قیمت آن نهفته است و از نوع و روند حرکت قیمت، می¬توان روند آینده قیمت را پیش بینی کرد.
جدال این دو
تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال دو جناح در دنیای مالی بهشمار میروند. تحلیلگران تکنیکال باور دارند که بهترین روش بررسی بازار، تعقیب روند است و برخلاف تحلیلگران بنیادی باور دارند که بازار به ارزش ذاتی سهام اهمیت زیادی نشان نمیدهد.اما تحلیلگران بنیادی بدون توجه به روندهای نمودار برای یافتن ارزش ذاتی سهم هر شرکت به بررسی ترازنامه و اطلاعات شرکت در بازار میپردازند. پیروان تحلیل فاندامنتال، معتقدند که تکنیکال کارها، به جای نوشتن فیل برای مردم فیل میکشند.
اما اگر بخواهیم واقع بین باشیم بسیار هستند تحلیلگران تکنیکال و تحلیلگران فاندامنتالی که با روش خود موفق بوده و هستند و احتمالا خواهند بود. پس چرا باید نگاه متعصبانه ای به هر کدام از این روش های تحلیلی داشت؟
تحلیلگران تکنیکال معتقدند می¬توانند یک دارایی، سهام یا شاخص را در بهترین قیمت (کف قیمتی) خرید کنند و تحلیلگران بنیادی معتقدند می-توانند سهام یا دارایی ای پیدا کنند که قیمت بازار آنها کمتر از قیمت ذاتی آن ها باشد. حتما شما هم می¬دانید چه می¬خواهم بگویم؟ ما می¬توانیم سهام یا دارایی ارزشمندی که تقریبا با تخفیف در بازار در حال معامله است را به روش تحلیلگران بنیادی پیدا کنیم و همان سهام یا دارایی را به روش تحلیلگران تکنیکالی در بهترین قیمت (کف قیمتی) خرید کنیم. به این روش تحلیل که از ترکیب روشهای تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال تشکیل می¬شود به اصطلاح تکنوفاند یا تکنوفاندامنتال می¬گویند.
همهی اینها را گفتیم و شما را با 3 نوع از پر مخاطبترین روشهای تحلیل در دنیا آشنا کردیم. حالا حتما برایتان حداقل یکی از سوالهای زیر مطرح شده است.
- یا درست است که تمام این بحث ها مربوط به بازار های جهانی و بر اساس منابع خارجی گفته شده است و برای بورس ایران صدق نمیکند ؟
- یا بورس ایران تحلیل پذیر است یا طبق شایعات بورس ایران را فقط برای رانت دارها ساختهاند؟
- گر بورس ایران تحلیلپذیر است، از کدام روش تحلیلی (تکنیکالی یا بنیادی) استفاده کنیم؟
- آیا تحلیل تکنیکال در بورس ایران هم مثل بازار فارکس یا بورسهای جهانی جواب می¬دهد؟ یا اینکه به خاطر محدودیت دامنه نوسان پنج درصدی، تحلیل تکنیکال هیچ کارایی در بورس ایران ندارد؟
در پاسخ به سوالاتی از این دست باید خیلی جزئی و تخصصی عمل کرد؛ اما اگر بخواهید در یک جمله و خلاصه به جواب سوالاتتان برسید باید گفت که تحلیل فاندامنتال و تکنیکال در ابعاد متوسط و یا بزرگ (از نظر زمانی و قیمتی) در بورس ایران به همان دقت که در بازار های جهانی کار می¬کند پاسخگو است؛ به همین منظور تیم سرمایه گذاری ما نیز در معاملات خود روش های تکنیکالی و فاندامنتالی را به صورت ترکیبی (تکنوفاند) استفاده می¬کند و تا این لحظه بسیار روش موفق و سود سازی بوده است. اما در ابعاد کوچک نیاز به یک سری جزئیات دارد که به اصطلاح می¬توان گفت روش های تحلیلی را باید بومی سازی (ایرانیزه) کرد و تغییرات جزئی در نظریات تحلیلی بین المللی اعمال کرد تا بر مدل های داخلی و شرایط حاکم بر ایران منطبق شود که در مقالات بعد به شرح هر یک از این روش های تحلیلی می¬پردازیم و در هر بخش جزئیات مربوطه جهت بومی سازی روش تحلیلی را شرح می¬دهیم.